مأموریت‌های شورای عالی فضای مجازی چیست؟

[Mahshid]

به نظر شما، جایگاه و اهمیت تشكیل شورای عالی فضای مجازی چیست؟

واقعیت این است كه امروزه فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی فضایی را به وجود آورده كه «جامعه‌ی اطلاعاتی» در آن شكل گرفته كه جامعه‌ را به سوی ساختاری دانش‌بنیان پیش می‌برد. این فضا تمام ساحت‌های حیات بشری را آن‌گونه تحت تأثیر قرار داده است كه دنیای ما را در كمیت و كیفیت دچار تحولاتی عمیق ساخته است. در این میان، فضای تبادل اطلاعات با ابزارهایی قابل حمل مانند تلفن‌ها و رایانه‌های همراه در دسترس همگان قرار گرفته است و همه‌ی شهروندان می‌توانند در تولید محتوا و عرضه‌ی آن مشاركت كنند. بخش‌های خصوصی و دولتی نیز می‌توانند خدمات مضاعف خود را در تمام طول شبانه‌روز عرضه كنند و فرصت‌های مضاعفی را برای همه‌ی شهروندان پدید آورند. البته در كنار این فرصت‌ها، تهدیدهای امنیتی و اجتماعی و فرهنگی نیز به نحو فزاینده‌ای گسترش یافته است؛ از جنگ سایبری گرفته تا حملات رد خدمات و تولید اطلاعات مستهجن و خلاف اخلاق. همه‌ی این تهدیدها لزوم رسیدگی جدی به این فضای جدید را نشان می‌دهد و بخشی از اهمیتی است كه موجب تأسیس این شورای مهم است.

شورای عالی مجازی بر اساس شرح وظیفه‌ی خود چه حوزه های مأموریتی را می تواند پوشش دهد؟
این شورا سیاست‌گذار اصلی و محوری فضای مجازی كشور‌ خواهد بود. برنامه‌ریزی كلان، نظام‌سازی، تعریف و تعیین قلمرو پروژه‌های ملی و نظارت بر آنها، تقسیم كار ملی بین دستگاه‌های اجرایی فعال و ایجاد هماهنگی بین آنها در این حوزه در كنار پایش مستمر فرصت‌ها و تهدیدهای این حوزه و نیز ایجاد بسترهای لازم برای تولید محتوای بومی متناسب با هویت ایرانی- اسلامی از مسئولیت‌های اصلی این شورا به حساب می‌آید.
نكته‌ی بسیار جالب در كلمات رهبر معظم انقلاب برای بنده این بود كه حوزه فضای مجازی به اندازه‌ی انقلاب اسلامی اهمیت دارد.

به نظر شما تأكیدات رهبر معظم انقلاب و اهتمام ایشان نسبت به زمینه های پیشرفت كشور و لزوم مواجهه فعال و خردمندانه با موضوعاتی از این دست چه نقشی در فرایند تشكیل این شورا داشته است؟
رهبر معظم انقلاب از سال 1368 با تأسیس مركز تحقیقات كامپیوتری علوم اسلامی، حضوری فعال و تأثیرگذار در فناوری اطلاعات كشور داشته‌اند. این دوراندیشی ایشان در 22 سال پیش قابل توجه است. همچنین در تغییر سیاست‌های سازمان تبلیغات اسلامی و بهره‌مندی از فناوری اطلاعات در این سازمان نیز توصیه‌هایی مهمی داشته‌اند. پس از آن و در تمام سیاست‌های ابلاغی، ایشان به تمام حوزه‌ها و از جمله حوزه‌های فرهنگی، دولتی و قضایی همواره لزوم استفاده‌ی حداكثری از فناوری اطلاعات و ارتباطات را گوشزد كرده‌اند. ایشان همچنین در دستورهای اكید خود به مجموعه‌ی مدیران كشور، همواره توجه به حوزه‌های مختلف فضای مجازی را به عنوان امری بسیار مهم و جدی در مكتوبات و تذكرهای شفاهی مشهود توصیه كرده‌اند.
یكی دیگر از سیاست‌گذاری‌های مهم، تصویب سیاست‌های شبكه‌های اطلاع‌رسانی رایانه‌ای در سال 1380 است كه رهبر معظم انقلاب آن را ابلاغ نمودند و هنوز بسیاری از بندهای آن شایسته‌ی توجه ویژه در این حوزه و بر زمین مانده است. علیرغم تذكرات مؤكد ایشان به نخبگان و دست‌اندركاران، مدتی طول كشید تا دیگر نخبگان كشور به اهمیت این حوزه توجه عمیق‌تری داشته باشند.
از پنج سال پیش كه بنده دبیری شورای عالی اطلاع‌رسانی را بر عهده داشته‌ام، همواره بر این عقیده بوده‌ام كه فضای تبادل اطلاعات كشور نیازمند رسیدگی حاكمیتی است. هنگامی كه سند جامعه‌ی اطلاعاتی نیز تهیه می‌شد، چندین جلسه‌ی نخبگانی تشكیل شد و در آن این امر مورد تأكید و تأیید بسیاری از نخبگان این فن نیز قرار گرفت. برای توفیق این حوزه لازم می‌نماید كه حاكمیت برای تحقق اهداف نظام در این حوزه حضوری فعال داشته باشد. مدتی طول كشید كه نخبگان حوزه‌ی فناوری اطلاعات بتوانند توجیهاتی كافی برای نخبگان حوزه‌ی فرهنگ ارائه دهند؛ این‌كه این حوزه تا چه حد می‌تواند در فرهنگ تأثیرگذار باشد. چون تأثیر این حوزه در اقتصاد قبل از این روشن شده بود.
از سوی دیگر ایجاد خدمات جذاب بر این بستر و تولید محتوای انبوه در شبكه و نیز توسعه‌ی شبكه‌های اجتماعی طی پنج سال اخیر موجب حصول این نتیجه‌گیری شد كه ایجاد شورایی جامع كه بتواند سیاست‌گذار اصلی این حوزه باشد، ضروری است. از سوی دیگر ادغام شوراهای موازی نیز با مشكلاتی مواجه شد و متوقف ماند. نهایتاً مجموعه‌ی این امور و عدم توجه كافی دیگران به حوزه‌ی فناوری اطلاعات و ارتباطات، موجب شد كه رهبر انقلاب به این جمع‌بندی برسند كه باید شخصاً وارد میدان شوند و توجه دیگر نخبگان كشور را به این حوزه جلب كنند. بالاخره در یك روند راهبردی كه در كمال موشكافی و با مشاركت بسیاری از نخبگان و دست‌اندركاران این حوزه انجام گرفت، طرح تأسیس این شورای عالی مهم به دستور ایشان تدوین شده و حكم آن صادر گردید.
نكته‌ی بسیار جالب در كلمات ایشان برای بنده این بود كه این حوزه به اندازه‌ی انقلاب اسلامی اهمیت دارد. ایشان در مقام تشبیه فرمودند كه این فضا مثل یك رودخانه‌ی پر از آب و خروشان است كه می‌آید و دائماً هم بر آب آن افزوده و خروشان‌تر می‌شود. اگر ما برای این رودخانه تدبیر كنیم و برنامه داشته باشیم؛ زه‌كشی كنیم و هدایت كنیم این رودخانه را تا به سد بریزد، می‌شود فرصت. اگر رهایش كنیم و برنامه‌ای برای آن نداشته باشیم، می‌شود یك تهدید. ایشان تأكید بسیاری بر اهمیت این فضا و لزوم مدیریت آن داشتند؛ به گونه‌ای كه همه‌ی اركان نظام باید نقش خاص خود را با حضوری فعال در این فضا ایفا كنند.
به نظر من علت این موضوع آن است كه وقتی مردم و امام خمینی رحمة‌الله‌علیه نهال انقلاب اسلامی را كاشتند، مستكبران عالم آن را تهدیدی برای منافع خود دانستند. در این میان پیدایش فناوری‌های ارتباطاتی و اطلاعاتی، فرصت‌ها و تهدیدهای انقلاب را چنان برجسته كرده كه استمرار و تكامل انقلاب اسلامی منوط به توجه خاص و جدی و سرمایه‌گذاری نظام در این زمینه است. این یكی از جهاتی است كه حوزه‌ی فضای مجازی را در نظر رهبری معظم به اندازه‌ی خود انقلاب اسلامی پراهمیت كرده است.




موضوعات مشابه:

• نیمی از ترافیک وب‌ سایت‌ها واقعی نیست
• قابلیت‌های html5
• وب سایت‌هایی که هر ثانیه پول پارو می کنند!
• وایت‌بردهای هوشمند دیجیتال ۶۰ و ۷۰ اینچی شارپ

[NIIT]

لژنت: نام شورای عالی فناوری اطلاعات اگرچه پس از روی کار آمدن رضا تقی پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و کوچ اجباری عبدالمجید ریاضی به شرکت ایزایران کاملا در دست فراموشی بود اما این بار با انتصاب علی حکیم جوادی کسی که پیش از ورودش به سازمان فناوری اطلاعات مدیرعامل شرکت ایزایران بود به عنوان دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات، عملا حیات این شورا وارد فاز دیگری شد.
در حالی که با راه‌اندازی کارگروه مدیریت فناوری اطلاعات در مقر ریاست جمهوری و مخالفت‌های مجدانه محمود احمدی‌نژاد با تمامی شوراهای عالی و تلاش نیمه‌کاره‌اش با ادغام و انحلال شوراها، همگان به این گمان رسیده بودند که پرونده شورای عالی فناوری اطلاعات برای همیشه بسته شده است.رضا تقی‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با انتصاب علی حکیم‌جوادی رئیس سازمان فناوری اطلاعات به طور همزمان به عنوان دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات نشان داد که درصدد احیای همان میراثی است که خالق نام متناقض اینترنت ملی و اولین دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات به یمن ارتباط نزدیکش با وزیر پیشین و رئیس‌جمهور به دست آورده بود.تقی‌پور پس از پذیرفته شدن از سوی مجلسیان و نشستن بر صندلی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، تغییر و تحولاتی را در ساختار مدیریتی این وزارتخانه و در راس آن فناوری اطلاعات ایجاد کرد که در نظر گروهی به کوچ فناوری اطلاعات از وزارت ارتباطات تلقی می‌شد؛ همانی که در نهایت نشان داد مقصد این مهاجرت در مقر ریاست جمهوری است و به نام کارگروه مدیریت فاوا. اگرچه انتقادهای تند منتقدان غیردولتی نیز نتوانسته بود تکانی بر صندلی معاونت و دبیری عبدالمجید ریاضی ایجاد کند اما همین که مهدی اخوان بهابادی که این روزها بی‌صدا به وزارت ارتباطات رفت و آمد می‌کند با تاکید و انتخاب مسوول دفتر پیشین رئیس جمهور، قائم‌مقام وزیر شد، مراسم تودیع ریاضی برگزار شد. علی حکیم‌جوادی نه بر جای ریاضی بلکه به عنوان ریاست سازمان تازه‌تاسیس برآمده از دل شرکت فناوری اطلاعات ایران منصوب شد و همزمان به عنوان معاون وزیر ارتباطات در این سازمان به ایفای نقش ‌پرداخت.علی حکیم‌جوادی مرد مدیریت راهبردی پروژه‌های عقب‌مانده و بسیاری از پروژه‌های تازه نوشته‌شده، اکنون دبیر همان شورایی است که وزیر ارتباطات پس از تشکیل کارگروه مدیریت فاوا و کسب ریاست آن درباره شورای عالی آی‌تی گفته بود: «معمولا وقتی موضوع خاصی باشد، به شوراهای عالی ارجاع می‌شود و تشکیل جلسه می‌دهند. ما حداقل در دولت دهم تقاضا و دستور کاری نداشتیم که حتما لازم باشد ببریم در شورای عالی فناوری اطلاعات و معمولا این درخواست‌ها با تصویب دولت قابل انجام بوده و ما اکتفا کرده‌ایم و الان می‌توانیم بگوییم مشکلی نداریم که حتما باید درخواست کنیم شورای عالی فناوری اطلاعات تشکیل شود.» او افزوده بود: «عمده کارها از طریق کارگروه مدیریت فاوا پیگیری می‌شود و چرخه تصمیم‌گیری خوشبختانه خیلی کوتاه شده است. یعنی از این طریق فکر می‌کنم سرعت بیشتری را به کار داده‌ایم.» تقی‌پور گفته بود: «وظایف شرکت حاکمیتی فناوری اطلاعات که مشخص است یعنی همین حوزه اینترنت را باید اداره کند. خیلی از وظایف هست که الزاما کاری به شورای عالی فناوری اطلاعات ندارد. شاید در بدو تشکیل، یکسری استعلام‌ها و کسب تکلیف‌هایی به شورای عالی فناوری اطلاعات می‌کرد. الان این شرکت دارد مستقر می‌شود. روزبه‌روز کارهایش مشخص‌تر می‌شود. ما عمدتا همان وظایف حاکمیتی را به آن سپرده‌ایم و از وظایف تصدی‌گری فاصله گرفته است. فکر می‌کنم اینها تغییراتی است که تقریبا مشخص است.»احیای مجدد شورای عالی فناوری اطلاعات آن هم پس از یک دوران فترت طولانی برای از خاطر بردن نام این شورا این گمانه‌ها را در اذهان ایجاد کرده که هسته‌های تصمیم‌سازی بر بستر فناوری اطلاعات ایران با توجه به شرایط سیاسی موجود درصدد یارگیری جدید هستند؛ یارگیری‌ای که نتایج آن ارتباط به زودی مشخص خواهد شد. البته در این میان نمی‌توان موضوع ادغام تعدد شوراهای عالی فعال در زمینه فناوری اطلاعات را نادیده گرفت که بارها ادامه حیات شورای عالی فناوری اطلاعات را تهدید کرد. گرچه شورای عالی اطلاع‌رسانی با پیگیری‌های حمید شهریاری دبیر آن موفق شد نامه حذف نام این شورا از لیست شوراهای ادغامی را دریافت کند اما شورای عالی فناوری اطلاعات که از همان ابتدا با طرح‌های عجیب و غریبی همچون اینترنت ملی وارد شد، بیشتر در مظان حاشیه‌نشینی قرار گرفت.علی حکیم‌جوادی رئیس شورای عالی فناوری اطلاعات درباره مسوولیت جدید خود گفت: «این موضوع جدیدی نیست و به تازگی اعلام شده است اما با هماهنگی با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از ظرفیت‌های شورای فناوری اطلاعات استفاده می‌کنیم.» او با اشاره به اینکه اتفاق جدیدی در این زمینه رخ نخواهد داد، افزود: «قصد داریم فناوری اطلاعات را رشد بدهیم و به همین دلیل از ظرفیت‌های خاصی که شورای عالی فناوری اطلاعات از آن برخوردار است، استفاده خواهیم کرد.» به گفته حکیم‌جوادی، هدف اصلی رشد فناوری اطلاعات است و فعالیت و حضور شورای عالی فناوری اطلاعات تضادی با فعالیت‌های کارگروه مدیریت فاوا ندارد. او گفت: «اولویت و ترجیح نخست، کارگروه مدیریت فاوا است اما هرچه که هم افزایی و تعامل در زمینه رشد فناوری اطلاعات ایجاد شود، استفاده می‌کنیم.» به گفته حکیم‌جوادی، شورای عالی فناوری اطلاعات از ظرفیت‌های قانونی برخوردار است که به همراه دریافت کمک‌هایی از خبرگان حوزه می‌توان در لایه سیاست‌گذاری از آنها بهره گرفت.